بررسی اثرات غلظت های تحت کشنده کلرپیریفوس بر فعالیت آنزیم های سرمی و برخی شاخص های استرس اکسیداتیو ماهی کپور معمولی (cyprinus carpio)

کلرپیریفوس یک آفت­کش ارگانوفسفره است که بطور گسترده به عنوان کنترل کننده آفات در مزارع کشاورزی استفاده می­شود. هدف از این مطالعه تعیین اثر غلظت­های تحت­کشنده (0.1، 0.05 و 0.02 میلی­گرم بر لیتر) کلرپیریفوس بر فعالیت آنزیم­های کبدی و آنزیم­های اکسیداتیو (سوپراکسیددیسموتاز و کاتالاز) ماهی کپور معمولی (c. carpio) در روزهای 1، 7، 14 و 21 بعد از تماس با آفت کش می­باشد. میزان lc50 96  سم کلرپیریفوس برای کپور ماهیان 516/. میلی گرم در لیتر بدست آمده است. نتایج حاضر حاکی از آن است که ماهیان تماس یافته با سم کلرپیریفوس در مقایسه با گروه شاهد افزایش معنی­داری در فعالیت آسپارتات­آمینوترنسفراز (ast) و آلانین­آمینوترنسفراز (alt) نشان دادند (05/0p<). همچنین فعالیت آلکالین فسفاتاز (alp) در غلظت­های بالای کلرپیریفوس (0.05 و 0.1 میلی گرم بر لیتر) افزایش یافته و در روزهای اول و هفتم آزمایش، بیشترین سطح فعالیت در این غلظت­ها مشاهده شد. فعالیت آنزیم­های کاتالاز (cat) و سوپراکسید دیسموتاز (sod) نیز بطور معنی­داری بیشتر بود (0.05p<). علاوه بر این اثر متقابل زمان و غلظت سم بر روی فعالیت آنزیم­های sod ,cat و ast مشاهده شد (0.05p<). بطور کلی نتایج این تحقیق نشان داد که افزایش مدت تماس ماهی کپور معمولی با سم کلرپیریفوس در غلظت­ های 0.05و 0.1 میلی گرم بر لیتر سبب افزایش فعالیت آنزیم­های کبدی و آنزیم­های اکسیداتیو ماهی می­شود.